بهارانه‌های ماندگار موسیقی ایرانی از گذشته تاکنون+صوت
تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۳۴۳۵۱۸
به گزارش خبرنگار ایلنا، از دیرباز ترانه‌سرایان، خوانندگان و آهنگسازان متعددی پیش از فرارسیدن عید نوروز به تولید اثر پرداخته‌اند. حال در میان آن آثار متعدد، برخی ماندگار شده‌اند و همچنان در مخاطبان احساس خاطره انگیز و نوستالژیک ایجاد می‌کنند. اما آن آثار کدام‌ها هستند و کدام هنرمندان این آثار را ماندگار کرده‌اند؟
«بهار دلنشین» با صدای استاد غلامحسین بنان
«بهار دلنشین» یا «بهار آرزو» یکی از تصانیف ماندگار ایرانی است و زندهیاد بیژن ترقی شعر آن را سروده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این تصنیف ماندگار، نخستین بار در دهه ۱۳۳۰ شمسی با آهنگسازی روح‌الله خالقی و صدای غلامحسین بنان اجرا شد و از معدود آثار خاطره‌انگیزی است که همچنان در میان مردم محبوب است.
«بهار دلنشین» که طی سالهای گذشته توسط خوانندگانی چون سالار عقیلی علی زندوکیلی بازخوانی شده، در دستگاه همایون، با مایه آواز بیات اصفهان به سرپرستی روح‌الله خالقی و توسط ارکستر «گل‌ها» تولید شده است
متن شعر؛
تا بهار دلنشین آمده سوی چمن
ای بهار آرزو بر سرم سایه فکن
چون نسیم نو بهار بر آشیانم کن گذر
تا که گلباران شود کلبه ویران من
تا بهار زندگی آمد بیا آرام جان
تا نسیم از سوی گل آمد بیا دامن کشان
چون سپندم بر سرِ آتش نشان، بنشین دمی
چون سرشکم در کنار بنشین نشان سوزِ نهان
تا بهار دلنشین آمده سوی چمن
ای بهار آرزو بر سرم سایه فکن
چون نسیم نو بهار بر آشیانم کن گذر
تا که گلباران شود کلبه ویران من
باز آ ببین در حیرتم بشکن سکوت خلوتم
چون لاله تنها ببین بر چهره داغ حسرتم
ای روی تو آیینه ام عشقت غم دیرینه امب
باز آ چو گل در این بهار سر را بنه بر سینه ام
تا بهار دلنشین آمده سوی چمن
ای بهار آرزو بر سرم سایه فکن
چون نسیم نو بهار بر آشیانم کن گذر
تا که گلباران شود کلبه ویران من
«بهار دلنشین» با صدای زنده یاد غلامحسین بنان؛
«بوی عیدی» با صدای زندهیاد فرهاد مهراد
آهنگ «بوی عیدی» با صدای فرهاد مهراد، یکی دیگر از آثار ماندگاری است که توسط این هنرمند با همکاری برخی دیگر از هم نسلانش ساخته شده است.
ترانه این اثر ماندگار سروده شهیار قنبری است و اسفندیار منفردزاده تنظیم و آهنگسازی آن را به عهده داشته است.
متن ترانه؛
بوی عیدی، بوی توپ
بوی کاغذ رنگی
بوی تند ماهی دودی، وسط سفره نو
بوی یاس جانماز ترمه مادر بزرگ
با اینا زمستونو سر می کنم
یا اینا خستگیمو در می کنم
شادی شکستن قلک پول
وحشت کم شدن سکه عیدی از شمردن زیاد
بوی اسکناس تا نخرده لای کتاب
با اینا زمستونو سر می کنم
یا اینا خستگیمو در می کنم
فکر قاشق زدن یه دختر چادر سیاه
شوق یک خیز بلند از روی بته های نور
برق کفش جفت شده تو گنجه ها
با اینا زمستونو سر می کنم
یا اینا خستگیمو در می کنم
عشق یک ستاره ساختن با دولک
ترس ناتموم گذاشتن جریمه های عید مدرسه
بوی گل محمدی که خشک شده لای کتاب
با اینا زمستونو سر می کنم
یا اینا خستگیمو در می کنم
بوی باغچه، بوی حوض
عطر خوب نذری
شب جمعه، پی فانوس، توی کوچه گم شدن
توی جوی لاجوردی، هوس یه آب تنی
با اینا زندگیمو سر می کنم
با اینا خستگیمو در می کنم
با اینا زمستونو سر می کنم
یا اینا خستگیمو در می کنم
«بوی عیدی» با صدای زنده یاد فرهاد مهراد؛
«بوی عیدی» با صدای بنیامین بهادری/ این اثر با نگاهی به آهنگ فرهاد مهراد و با حال و هوایی مدرن تولید شده است؛
«گل می‌روید به باغ» با صدای عباس بهادری
آهنگ «گل می‌روید به باغ» یکی دیگر از آثار ماندگار با موضوع بهار و عید نوروز است که در دهه هفتاد، آن زمان که موسیقی پاپ هنوز معنا نداشت با صدای عباس بهادری منتشر شد و از سوی مردم مورد استقبال قرار گرفت.
ترانه این اثر سروده زندهیاد محمود شاهرخی است و فرید شب‌خیز آهنگسازی آن را به عهده داشته است. آهنگ «گل می‌روید به باغ» هنوز از شبکه‌های مختلف تلویزیون و رادیو پخش می‌شود.
متن ترانه؛
گل می روید به باغ گل می روید
با شبنم صبحگاه رخ می شوید
گل جلوه ای از جمال جانانه ما
بلبل به ترانه وصف او می گوید
ابر آمد و بر سر چمن گوهر ریخت
از جامه به جامه لاله ها اختر ریخت
این قاصد کوی دوست این پیک بهار
در ساغر روح عارفان باور ریخت
گل می روید به باغ گل می روید
با شبنم صبحگاه رخ می شوید
برخیز تو هم نوای توحید بخوان
بر بام جهان به سان خورشید بخوان
از شوق چو مرغ عشق غوغا سر کن
گل نغمه ای از جمال جاوید بخوان
گل می روید به باغ گل می روید
با شبنم صبحگاه رخ می شوید
برخیز تو هم نوای توحید بخوان
بر بام جهان به سان خورشید بخوان
از شوق چو مرغ عشق غوغا سر کن
گل نغمه ای از جمال جاوید بخوان
گل می روید به باغ گل می روید
با شبنم صبحگاه رخ می شوید
«گل می‌روید به باغ» با صدای عباس بهادری؛
«بهار آمد و شمشادها جوان شدند» با صدای بیژن خاوری
بیژن خاوری یکی از خوانندگان پاپ مطرح دهه ۷۰ در آن سال‌ها اثری را با محوریت عید نوروز و بهار تولید و منتشر کرد.
ترانه این اثر نوستالژیک که در سال ۱۳۷۲ تولید شده را ایرج قنبری سروده و آهنگسازی و تنظیم آن به عهده فرید شب‌خیز بوده است.
متن ترانه؛
بهار آمد و شمشادها جوان شدند
پرندگان مهاجر ترانه‌خوان شده‌اند
دوباره پنجره‌ها بال عشق وا کرده‌اند
دوباره آیینه‌ها با تو مهربان شده‌اند
شکوفه‌های معطر دوباره می‌خندند
که میزبان قدمهای ارغوان شده‌اند
بهار آمد و شمشادها جوان شده‌اند
پرندگان مهاجر ترانه‌خوان شده‌اند
بهار آمد و آن لاله‌های روشن دشت
چراغ خلوت شبهای عاشقان شده‌اند
صنوبران جوان روی شانه‌های زمین
دوباره چتر گشودند و سایه‌بان شده‌اند
«بهار آمد و شمشادها جوان شدند» با صدای بیژن خاوری؛
«بهار بهار» با آهنگسازی زنده یاد تورج شعبانخانی
آهنگ «بهار بهار» یکی دیگر از آثار ماندگار با محوریت و موضوع بهار است.
ترانه این اثر سروده محمدعلی بهمنی است و زندهیاد تورج شعبانخانی که سال گذشته دار فانی را وداع گفت، آهنگسازی آن را به عهده داشته است. تنظیم این اثر نیز به عهده حمید صدری بوده است.
این اثر موسیقایی بعدها توسط زندهیاد ناصر عبداللهی و برخی دیگر از خوانندگان معاصر، بازخوانی شده است.
متن ترانه؛
بهار، بهار!
پرنده گفت یا گل گفت؟
خواب بودیم و هیچکی صدایی نشنفت!
بهار بهار ...صدا همون صدا بود
صدای شاخه ها و ریشه ها بود
بهار بهار چه اسم آشنایی!
صدات میاد اما خودت کجایی؟
وا بکنیم پنجره ها رو یا نه؟
تازه کنیم خاطره ها رو یا نه؟
بهار اومد لباسِ نو تنم کرد
تازه تر از فصل شکفتنم کرد
بهار اومد با یه بغل جوونه
عید و آورد از تو کوچه تو خونه
حیاط ما یه غربیل
باغچه ی ما یه گلدون
خونه ی ما همیشه
منتظر یه مهمون
بهار بهار یه مهمون قدیمی
یه آشنای ساده و صمیمی
یه آشنا که مثل قصه ها بود
خواب و خیالِ همه بچه ها بود
یادش بخیر بچه گیا چه خوب بود
حیف که هنوز صُب نشده غروب بود
آخ که چه زود قُلّکِ عیدیامون
وقتی شکست باهاش شکست دلامون
بهار اومد برفارو نقطه چین کرد
خنده به دلمردگی زمین کرد
چقدر دلم فصل بهارو دوس داشت
وا شدن پنجره ها رو دوس داشت
بهار اومد پنجره ها رو وا کرد
منو با حس دیگه آشنا کرد
یه حرف یه حرف، حرفای من کتاب شد
حیف که همه ش سوال بی جواب شد
دروغ نگم هنوز دلم جوون بود
که صب تا شب دنبال آب و نون بود
بهار اومد اما با دست خالی
با یه بغل شکوفه ی خیالی
بهار بهار گلخونه های بی گل
خاطره های مونده اون ور پل
بهار بهار یه غصه ی همیشه
منظره هایِ ماتِ پشتِ شیشه
بهار بهار حرفی برای گفتن
تو فصل بی حوصلگی شکفتن
بهار بهار پرنده گفت یا گل گفت
ما شنیدیم هر کسی خوابه نشنفت
«بهار بهار» با آهنگسازی زندهیاد تورج شعبانخانی؛
«بهار بهار» با صدای زندهیاد ناصر عبداللهی؛
«لباس عید» با صدای محسن چاووشی
محسن چاووشی، یکی از خوانندگان نسل‌های جدید است که آثاری را با موضوع بهار منتشر کرده است.
«لباس عید» اثری است با صدا و آهنگسازی محسن چاووشی که ترانه آن را حسین صفا سروده و شهاب اکبری تنظیم آن را برعهده داشته است.
صدای محسن چاووشی برای اولین بار از تلویزیون، با این قطعه پخش شد. این اثر تیتراژ برنامه‌ای بود که در سال ۱۳۹۲ با اجرای احسان علیخانی از شبکه دو سیما روی آنتن رفت.
متن ترانه؛
نه هوای تازه و نه لباس نو می خوام
هفت سین من تویی من فقط تو رو میخوام
دلم امشب از خدا جز تو هیچی نمی خواد
کاش یکی ما دو تا رو با هم آشتی می داد
شب عیدی آسمون وقتی که می باره
بیشتر از شبای پیش عطر قرآن داره
ببین امشب قلبم مث آینه روشنه آینه زلال من!
دیدنت عید منه سال نو یعنی تو وقتی از در تو میای
نذر کردم امشب سفره چیدم که بیای
شب عیدی آسمون وقتی که می باره
بیشتر از شبای پیش عطر قرآن داره
ببین امشب قلبم مث آینه روشنه آینه زلال من!
دیدنت عید منه شادی از تقویمم بی تو رفت و برنگشت
انتظارت منو کشت توی سالی که گذشت
«لباس عید» با صدای محسن چاووشی؛
«تو نزدیکی» با صدای زندهیاد بهنام صفوی، فرزاد فرزین و علی اصحابی
«تو نزدیکی» اثر مشترکی است با صدای بهنام صفوی، فرزاد فرزین و علی اصحابی.
این اثر موسیقایی تیتراژ ویژه برنامه ای نوروزی است که در بهار سال ۱۳۹۰ از شبکه سوم سیما روی آنتن رفته است.
ترانه این اثر سروده روزبه بمانی است و تنظیم آن به عهده فرزاد فتاحی بوده و احسان علیخانی تهیه‌کننده آن است.
یکی از دلایل ماندگاری آهنگ «تو نزدیکی» صدای زندهیاد بهنام صفوی است که در زمان حیاتش طرفدار داشت.
بخشی از متن ترانه؛
تو نزدیکی که ماهی ها به سمت خونه برگشتن
به عشقت راه دریا رو باز هم وارونه برگشتن
تو این دنیا یه آدم هست که دنیاشو تو می بینه
کسی که پای هفت سینت ، یه عمر سیب می چینه
کنار سبزه و سکه ، کنار آب و آینه
تموم لحظه های شب ، سکوتت هفتمین سینه
تو هم درگیر تشویشی ، مثل حالی که من دارم
برای دیدنت امشب ، تموم سال بیدارم
هوای خونه برگشته ، تموم جاده بارونه
یه حسی تو دلم می گه تو نزدیکی به این خونه
هوای خونه برگشته ، تموم جاده بارونه
یه حسی تو دلم می گه تو نزدیکی به این خونه
کنار سبزه و سکه ، کنار آب و آینه
تموم لحظه های شب سکوتت هفتمین سینه
تو هم درگیر تشویشی ، مثل حالی که من دارم
برای دیدنت امشب ، تموم سال بیدارم
«تو نزدیکی» با صدای زندهیاد بهنام صفوی، فرزاد فرزین و علی اصحابی؛
«عیدی» با صدای مهدی یراحی
آهنگ «عیدی» با صدای مهدی یراحی یکی دیگر از آثاری است که پیش از فرا رسیدن عید نوروز تولید شده است.
ترانه‌سرای این اثر که آهنگسازی آن به عهده مهدی یراحی بوده، روزبه بمانی است. زانیار خسروی نیز تنظیم‌ننده آن است و میکس و مستر آن را به عهده داشته است.
متن ترانه؛
هر سال توو این لحظه ها حالم همینه
انگار که غرق یه حسه اضطرابم
چند ساعت دیگه درست یک سال می شه
یکسال میشه که نمی تونم بخوابم
هرسال تو این لحظه ها حالم همینه
انگار سر ریزم از احساس رسیدن
حس می کنم بدجور نزدیکی به خونه
وقتی که مردم بوی عیدی گوش می دن
هوای خوبم چیدن یک سیب که هیچ
من پست ردت توو دل آتیش می رم
حس می کنم آدم به دنیا اومدم تا
این سیبو از دستای تو عیدی بگیرم
تنها زمان سال که هم خوبه حالت
هم با خودت درگیر حس دردی عیده
کاری ندارم عید برمیگردی یا نه
تو هر زمان سال که برگردی عیده
هفت سین امسال و کنار آینه چیدم
تا لحظه لحظه جای خالیتو ببینم
تقویم امسالم تموم شد بسه برگرد
تنها محاله پای این سفره بشینم
هوای خوبم چیدن یک سیب که هیچ
من پست ردت توو دل آتیش می رم
حس می کنم آدم به دنیا اومدم تا
این سیبو از دستای تو عیدی بگیرم
«عیدی» با صدای مهدی یراحی؛
منبع: ایلنا
کلیدواژه: تلویزیون فرا رسیدن عید نوروز کفش موسیقی موسیقی پاپ موسیقی سنتی وزارت ارشاد فرزاد فرزین غلامحسین بنان بهنام صفوی دفتر موسیقی محسن چاوشی احسان علیخانی مهدی یراحی فرهاد مهراد روح الله خالقی روزبه بمانی نوروز 1398 تورج شعبانخانی بیژن ترقی ناصر عبداللهی اینا زمستونو سر می کنم آن را به عهده داشته یکی دیگر از آثار صدای زنده یاد محسن چاووشی آهنگسازی آن فرهاد مهراد بهار دلنشین بهنام صفوی مهدی یراحی عید نوروز بهار بهار بهار آرزو تولید شده بهار اومد متن ترانه پنجره ها بوی عیدی لحظه ها تا بهار شده اند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۳۴۳۵۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پهپاد انتحاری ایرانی ، ابزار کارآمد روسیه در جنگ اوکراین
به گزارش صدای ایران از یورونیوز، سرگرد ایلیا یولاش سخنگوی نیروی هوایی اوکراین می‌گوید نمی‌تواند روزی را بدون صدای پهپاد‌های «انتحاری» ایرانی به یاد بیاورد.
به گفته وی از ماه اوت سال ۲۰۲۲ سربازان اوکراینی که با روسیه می‌جنگند مجبور شده‌اند با هواپیما‌های بدون سرنشین ایرانی معروف به «شاهد» مبارزه کنند؛ پهپاد‌هایی که به هنگام اصابت «همه چیز را نابود می‌کنند.»
آقای یولاش به یورونیوز می‌گوید: «اگر یک پهپاد شاهد به ساختمانی قدیمی و پر از آدم برخورد کند، آن را کاملاً ویران خواهد کرد.»
پهپاد‌های شاهد در حمله اخیر ایران به خاک اسرائیل نیز مورد استفاده قرار گرفتند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشته بود: «صدای پهپاد‌های شاهد، این ابزار‌های وحشت، در آسمان خاورمیانه و اروپا یکسان است».
او اضافه کرد: «این صدا باید به عنوان زنگ خطری برای جهان آزاد باشد و نشان دهد که تنها اتحاد و عزم ما می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد و از گسترش وحشت در سراسر جهان جلوگیری کند.»
پهپاد شاهد چیست؟
پهپاد‌های شاهد، هواپیما‌های بدون سرنشین یکبار مصرف، دوربرد و دارای مهمات هستند. تا زمانی که اپراتور این پهپاد‌ها هدفی را برای منفجر کردن انتخاب کند، آنها می‌توانند در اطراف یک منطقه چرخ بزنند.
مقامات رسمی اوکراین می‌گویند چند نوع پهپاد شاهد وجود دارد که توسط روسیه در اوکراین استفاده می‌شود. از این مدل‌ها می‌توان به شاهد ۱۳۶ و شاهد ۱۳۱ اشاره کرد که پیشتر توسط ایران ساخته شده‌اند.
با این حال گفته می‌شود روس‌ها نام مدل جدید این پهپاد را به دلیل استفاده در اوکراین به «Geran-۲» تغییر داده‌اند، هرچند مشخص نیست تعداد آنها چقدر است.
جان هاردی، معاون بخش روسیه بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها، می‌گوید: «پهپاد‌های شاهد ۱۳۶ با سر جنگی ۴۰ کیلوگرمی برای روسیه جهت تخریب زیرساخت‌های حیاتی و دفاع هوایی اوکراین ارزان و مفید بوده‌اند.»
آقای هاردی می‌گوید قیمت ارزان به این معنی است که روس‌ها احتمالاً ۵۰ هزار دلار برای هر عدد از آنها می‌پردازند. این در شرایطی است که یک گزارش نیویورک تایمز به نقل از کارشناسان، قیمت آنها را تنها ۲۰ هزار دلار برآورد کرده است.
اولین حمله در کی‌یف با این پهپاد‌ها در ماه اوت ۲۰۲۲، چهار کشته برجا گذاشت و از آن زمان تا کنون سربازان اوکراینی در خط مقدم با شاهد‌ها درگیر بوده‌اند.
در یک گزارش اطلاعاتی ایالات متحده در اواسط سال ۲۰۲۲ آمده است: «پس از ته کشیدن شدید ذخایر مهمات هدایت دقیق روسیه در ماه‌های آغازین جنگ، ایران پهپاد‌هایی را برای پشتیبانی از مسکو جهت حمله به اوکراین در اختیار این کشور قرار داد.»
ایلیا یولاش می‌گوید روس‌ها به صورت گروهی از پهپاد‌ها استفاده می‌کنند و آنها را در جهات مختلف به کار می‌گیرند تا سیستم دفاع هوایی اوکراین را «خسته کنند». وی اضافه کرد: «آنها همچنین ممکن است پنج روز از این پهپاد استفاده کنند و [در]روز ششم، نوع دیگری از پهپاد را پرتاب کنند.»
یوری ایهنات، که پیش از این در نیروی هوایی اوکراین خدمت کرده است، به رسانه ایندیپندنت کیف می‌گوید که پهپاد‌های شاهد معمولاً در امتداد بستر رودخانه‌ها و جاده‌ها حمله می‌کنند، زیرا برای رادار ضدهوایی اوکراین دشوارتر است که پهپاد‌ها را بر فراز آب تشخیص دهد و ردیابی کند. همینطور صدای پهپاد‌ها با صدای عبور خودرو‌ها خنثی می‌شود و به همین خاطر جاده‌ها مسیری بهتر برای آنها محسوب می‌شوند.
اوکراین به مرور زمان رادار‌های مختلفی را برای ردیابی نحوه عبور پهپاد‌ها از حریم هوایی خود به خدمت گرفته و با استقرار یک «واحد آتش سیار» از لیزر و استینگر برای سرنگونی پهپاد‌ها استفاده می‌کند.
آقای یولاش با بیان اینکه امروزه تقریباً تمام پهپاد‌های پرتاب‌شده به وسیله روسیه توسط ارتش اوکراین منهدم می‌شوند، می‌گوید از آنجایی که پهپاد‌ها بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلومتر در ساعت سرعت دارند ردیابی آن «بسیار ساده‌تر» از سایر سلاح‌ها است.
آقای هاردی می‌گوید پهپاد شاهد «مهمترین» کمکی است که ایران به ارتش روسیه کرده است، چرا که آنها توانسته‌اند خسارت عمده‌ای به اوکراین وارد کنند.
ایران ارسال یا ساخت پهپاد برای روسیه برای «جنگ علیه اوکراین» را تکذیب کرده است، با این حال آمریکا و اتحادیه اروپا شرکت‌های ایرانی سازنده پهپاد را تحریم کرده‌اند و می‌گویند که این کشور هواپیما‌های بدون سرنشین به روسیه داده است.
اورزولا فن‌د‌رلاین، رئیس کمیسیون اروپا، سال گذشته در بیانیه‌ای گفته بود «سپاه پاسداران ایران پهپاد‌های شاهد را برای حمله به زیرساخت‌های غیرنظامی در اوکراین در اختیار روسیه گذاشته است.»
آقای هاردی می‌گوید که به طور کلی رابطه تهران و مسکو پس از تهاجم تمام‌عیار روسیه و با روی آوردن روسیه به ایران برای دریافت سایر کمک‌های نظامی عمیق‌تر هم شده است.
وی اضافه می‌کند در ابتدا ایران قطعات هواپیما‌های بدون سرنشین را به روسیه می‌فرستاد تا در آنجا مونتاژ شده و در خط مقدم مستقر شوند. اکنون، اما گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد ایران به روسیه کمک کرده تا کارخانه‌های خود را توسعه داده و پهپاد‌ها را به صورت محلی بسازد.
یک گزارش روزنامه واشنگتن پست در ماه اوت ۲۰۲۳ نشان داد که هدف روسیه تولید ۶ هزار پهپاد در داخل مرز‌های این کشور تا سال ۲۰۲۵ است. امری که به لطف یک «معامله تسلیحاتی میلیارد دلاری» با تهران قابل انجام خواهد بود.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»